Köpük, yanıcı, sıvı kimyasal maddelerin veya yakıtların söndürülmesinde kullanılır. Kimyasal özelliklerine göre; protein bazlı, sentetik bazlı, film oluşturucu, alkole dayanımlı köpük çeşitleri bulunmaktadır. Köpüklü söndürme sistemleri otomatik veya manuel olarak dizayn edilir. Köpük, genel olarak, köpüklü sprinkler sistemi, köpüklü yangın dolapları, tank söndürme sistemi, köpüklü monitör sistemi, köpük jeneratörü gibi söndürme sistemlerinde kullanılır. Köpüklü söndürme sistemleri tank tarlalarında, petrokimya tesislerinde, limanlarda, yakıt aktarma istasyonlarında, uçak hangarlarında yaygın olarak kullanılmaktadır.Köpükle söndürme A ve B kategorisi yangın riskine sahip yerler için en etkili korunum yöntemidir. Arı Otomasyon ve yangın firması güvenli ve esnek uygulama alanlarıyla kurumsal ihtiyaçlara en iyi şekilde cevap verir.
Özel tasarımlı nozul ve sprinkler, köpük-su ve hava ile karışım sağlayarak uygun köpük oluşumu sağlar.
· Köpük Sprinkler ve Nozulları
Köpüklü söndürme uygulanacak deluge sistemlerde söndürücü ekipman olarak kullanılırlar. Sprinkler gibi K faktörleri mevcuttur. Operasyon alanına atılması gereken köpük-su karışımı debisine ve kafa basınçlarına göre K faktörleri belirlenir. Genelde bu değerler 17 ile 120 arasında değişebilmektedir.
Köpük çeşitleri şu şekildedir. Alkole Dayanıklı Köpük Konsantresi (AR): Genel olarak 3 tipi bulunmaktadır. Birincisi protein fluoroprotein gibi suda çözünen ve aynı zamanda köpük yapısı içerisinde çözünmeyen maddeler içeren doğal polimer bazlıdır. İkincisi ise, sentetik konsantre bazlı olup köpük baloncuklarını çevreleyen ve suda çözünen yakıtların yüzeylerinde koruyucu bir yığın oluşturan jelleşen ajan içerir; Üçüncü tip ise Flouroprotein gibi suda çözünen doğal polimer bazlıdır ve suda çözünen yakıtlardan köpüğü koruyan jelleştirici ajan içerir. Alkole dayanıklı köpük konsantreleri korunacak mahale ve konsantrasyon türüne göre genelde %3 ile %10 arasında kullanılır.
Film Yapıcı Köpük Konsantresi (AFFF): Köpük hem yakıtın üzerine buharlaşmasını kesecek bir sulu film oluşturur hemde oksijenle arasında bariyer olacak şekilde davranır. AFFF Konsantresinden üretilen bu köpük kuru kimyasal ile uyumlu olup birlikte kullanımı uygundur.
Fluoroprotein Bazlı Köpük Konsantresi: Havayı dışarda tutan bir köpük tabası olması dışında, sıvı yakıtın yüzeyi üzerinde buharlaşmayı önleyici bir film oluşturur. Türüne bağlı olarak %3 ile %6 arasında değişen solüsyonlar su ile seyreltilir. Kuru kimyasal ile kullanımı uygundur.
Film yapıcı Fluoroprotein Bazlı Köpük Konsantresi (FFFP): Bu tür köpük donma, korozyon bakteriyel bozulmayı engelleyici katkı maddesi ve inhibitörleri stabilize eden bir protein içerir. Genel olarak %3 ile %6 arasında değişen solüsyonlar su ile seyreltilir. Kuru kimyasal ile kullanımı uygundur.
Protein Bazlı Köpük Konsantresi: Türüne bağlı olarak %3 ile %6 arasında değişen solüsyonlar su ile seyreltilir. Kuru kimyasal ile kullanımı uygundur.
Diğer Sentetik Bazlı Köpük Konsantreleri: Genel olarak kullanımı istelendiği kapsama bağlı olarak yangının üzerine direkt uygulanması için taşınabilir nozul uygulaması ile sınırlandırılmıştır."
Köpük jeneratörlü sistemler; hacimlerinin büyük bölümünün köpükle doldurulması gerekli olan alanlara uygulanır. Sistemin amacı, yüksek genleşmeli köpük konsantrasyonları kullanılarak, oluşan köpüğün yüksek oranlarda genleşmesini sağlayıp, hacmin içini köpükle kaplamak ve bu sayede yangının havayla temasını kesip yangını söndürmektir.
Hidrokarbon ve Polar çözücü akaryakıt veya geniş köpük gereksinimi olan yangınlarda yüksek miktarlarda söndürme köpük sıvısı gerektirir. Yangın anında kullanılmak üzere tasarlanan bu diyaframlı köpük tankı mesane dengeli bir basınç köpük oranlama sisteminin köpük depolama ve tahliye bileşenidir. Herhangi ekstra güçe ihtiyaç yoktur.
Doğru oranlamayı sağlaması ve köpük sıvısının tahliyesi için sadece hidrolik hesaparda belirtilen su basıncının tanka uygulanması yeterlidir. Tank uluslararası standartlarda basınçlı kaplar için tanımlanmış olan ASME Bölüm VIII özelliklerine uygun olarak imal edilmektedir. Tercihe bağlı paslanmaz veya pirinç vana trim , seviye ve izleme göstergesi ve astar üstü epoksi fırın boyalı olarak teslim edilir.
Yüksek debi ve basınçları sayesinde, uzun atım mesafelerine sahip köpük monitörleri, özellikle tank sahaları yahut yanıcı parlayıcı sıvı depolanan yerlerde, yangının söndürülmesi için önemli rol oynamaktadırlar. Temin edilen köpük monitörleri, uzaktan kumandalı kontrol imkanı sağladığı gibi, elle kontrol imkanı sağlayarak da yangına müdahale edebilmektedirler. Bu özellik sayesinde, korunumlu bir alanda monitörlere müdahale imkanı sağlanmakta ve can güvenliği maksimize edilmektedir. Proje ihtiyaçlarına göre, alan özellikleri de göz önünde bulundurularak, monitörler, 360 derece yatay dönüş ve 90 derece dikey dönüş özelliklerine sahip olabilmektedirler. Ortam şartlarına bağlı olarak, EX –PROOF özellikte köpük monitörleri de temin edilebilmektedir. Bu sayede tüm ekipmanlar patlama güvenlikli hal ile temin edilmektedir.
Köpüklü Söndürme Sistemleri Kullanım Alanları